Τρίτη 11 Ιουλίου 2017

«Ο ΦΟΒΟΣ» ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗ: μια θρυλική ταινία από το 1966 με αληθινή διεθνή διαδρομή, σκηνοθετημένη με μαεστρία από έναν απόβλητο του ελληνικού σινεμά, που σταμάτησε να κάνει ταινίες στα 37 του

Όποτε βλέπω το Φόβο του Κώστα Μανουσάκη είναι πάντα σαν την πρώτη φορά. Έτσι συμβαίνει με τις μεγάλες ταινίες, τραγούδια, βιβλία κ.λπ. Κάθε φορά ανακαλύπτεις και κάτι καινούριο, κάτι που δεν το είχες προσέξει παλιότερα, και που από μόνο του (αυτό το «κάτι») έχει τη δύναμη να σε μεταφέρει, ξανά, στην προσωπική σου Σάνγκρι Λα.
Νοιώθω, πάντα, κάτι σαν δέος με το που πέφτουν οι τίτλοι αρχής τού Φόβου στην οθόνη (σε όποια οθόνη), ενώ «χάνομαι» στην τελευταία σκηνή τής ταινίας – ένα αληθινά ψυχοτρόπο 8λεπτο ταξίδι, που ορίζεται από μια κάμερα και μια μουσική (ένα εκπληκτικό μοτίβο του Γιάννη Μαρκόπουλου).
Ο Φόβος δεν είναι από τα φιλμ που έχαιρε ιδιαίτερης εκτίμησης στο χώρο της κουλτούρας, για χρόνια, να το πούμε αυτό, και οι λόγοι ήταν πολλοί. Ο Κώστας Μανουσάκης έκανε ταινίες για παραγωγούς (Κλέαρχος Κονιτσιώτης, Δαμασκηνός-Μιχαηλίδης), χρησιμοποιούσε ηθοποιούς τού λεγόμενου εμπορικού κινηματογράφου (Βουγιουκλάκη, Μπάρκουλης, Φυσσούν, Ναθαναήλ, Φωκάς), ενώ δεν είχε κι εκείνο το σαφές πολιτικό στίγμα που θα… έπρεπε να διαθέτεις ως δημιουργός, ώστε να διαφοροποιείσαι από το παλιό. Παραμύθια…
Κώστας Μανουσάκης
Ο Μανουσάκης υπήρξε σκηνοθέτης με αυστηρή προσωπική ματιά, παρ’ ότι ο ίδιος δρούσε μέσα στην κοινή διανομή και το εμπορικό κύκλωμα. Και οι τρεις ταινίες που πρόλαβε να γυρίσει (Έρωτας Στους Αμμόλοφους το 1958, Προδοσία το ’64, Ο Φόβος το ’66) αποδεικνύουν σπάνια (για τα εγχώρια δεδομένα) σκηνοθετική βιρτουοζιτέ, με αποκορύφωμα το Φόβο, φυσικά, εκεί όπου καταθέτει όλη τη μαεστρία του.
Η ταινία γυρισμένη στους βάλτους της Κωπαΐδας, λογικά το καλοκαίρι-φθινόπωρο του ’65 (προβλήθηκε στις αίθουσες στις αρχές του ’66), πραγματεύεται ένα κοινωνικό πρόβλημα, ή μάλλον πολλά, ταυτοχρόνως, που σχετίζονταν με τα καταπιεσμένα ήθη μιας ξεκομμένης μεγαλοαγροτικής οικογένειας.
Ποιος κυριαρχεί εκεί; Ένας τσιφλικάς πατέρας-αφέντης, ένας αποτυχημένος βασικά οικογενειάρχης με βαθύ αυταρχικό προφίλ (Αλέξης Δαμιανός), καθώς γύρω του κινούνται μόνο δυστυχισμένα πρόσωπα. Ένας καταπιεσμένος και σεξουαλικά ανώριμος γιος από τον πρώτο γάμο του (ο απίστευτος Ανέστης Βλάχος), η μουγκή θρησκόληπτη ψυχοκόρη, το θύμα τού Ανέστη, που αφού βιαστεί στη συνέχεια θα φονευτεί (Έλλη Φωτίου) και ακόμη η δεύτερη σύζυγος τού τσιφλικά, μια επίσης καταπιεσμένη και αλλοτριωμένη από τη μίζερη ζωή της γυναίκα (Μαίρη Χρονοπούλου), που είναι εντελώς αδύναμη, και αυτή, για να επηρεάσει την εξέλιξη των πραγμάτων.

Η συνέχεια εδώ…

8 σχόλια:

  1. καλημέρα αγαπητέ Φώντα. γιατί δεν μπορώ να βρω στοιχεία που αφορούν στην μουσική της ταινίας. γνωρίζεις εσύ ή έτερος φίλος του blog;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλημέρα.
      Τι στοιχεία ψάχνεις να βρεις;
      H μουσική δεν έχει δισκογραφηθεί.

      Διαγραφή
  2. καταρχάς να σε ευχαριστήσω για την απάντηση σου. ενν συνεχεία να πω ότι πρέπει να αναζητηθεί η κόπια της ώστε να μπορέσω να ακούσω όσα περιγράφεις. έχω ενθουσιαστεί με το άρθρο, άρα και το εύρημα, οπότε με έβαλες σε ευχάριστο και δημιουργικό "λούκι".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. μη έχοντας mail σου επικοινωνώ μέσω σχολίου. έχω καταλάβει ότι δε θέλεις, επιθυμείς να έχεις επικοινωνία μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. δες παρακάτω, αναμένουμε παρουσίαση και σχόλια. είναι άραγε ό, τι καλύτερο στο είδος του;

    KATERINE DUSKA - EMBODIMENT REVISITS

    Ενάμιση χρόνο μετά την κυκλοφορία του ντεμπούτου άλμπουμ της, 'Embodiment', η Katerine Duska κυκλοφορεί το 'Embodiment Revisits', ένα limited edition 10ίντσο βινύλιο με τέσσερα τραγούδια. "Το βλέπω σαν μια προέκταση, εξέλιξη του δίσκου και σαν 'κλείσιμο' παράλληλα" λέει η Katerine, που πέρασε τους τελευταίους δεκαοκτώ μήνες παρουσιάζοντας live το πρώτο της υπέροχο άλμπουμ. Το 'Embodiment Revisits' κρατάει μια γεύση από τον δίσκο ενώ έχουν προστεθεί κάποιες πινελιές (ενορχηστρώσεις - ηχογραφήσεις - μίξεις) που το κάνουν πιο ώριμο και πιο σχετικό με τον τρόπο που κοιτάζει πιά τα τραγούδια της η Katerine. Παράλληλα διατηρεί την ποικιλομορφία με δύο πλευρες που έχουν πολύ διαφορετικά moods μεταξύ τους, μια πλευρά εξωστρεφής και μία αρκετά εσωτερική, stripped down με σκοτεινά πνευστά και αναλογικά synthς. Τέλος, περιέχει και την πρώτη απόπειρα της Katerine στο ελληνόφωνο τραγούδι "το οποίο ερωτεύτηκα με το που το άκουσα και με ενέπνευσε να το κάνω δικό μου" όπως λέει η ίδια. Το τραγούδι είναι το 'Από Μέσα Πεθαμένος' του Αττίκ, που γραφτηκε το 1926 και έχει ηχογραφηθεί επίσημα μόνο δύο φορές (το αυθεντικό με την Δανάη και με την ερμηνεία της Αρλέτας το 1987) πριν την δική της εκτέλεση.

    Δείτε το teaser για το 'Embodiment Revisits' εδώ: https://www.instagram.com/p/BWKZg6bl6cj

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ταινιάρα ο Φόβος βέβαια αλλά και μια και μιλάμε για ξεχωριστές ταινίες έχεις δει τα Χρόνια της μεγάλης ζέστης γυρισμένο κάπου στο 90 στην απίστευτη Μήλο;
    Το είδα τυχαία πρόσφατα και γούσταρα

    ΑπάντησηΔιαγραφή